Innowacja, jest procesem, który prowadzi do ulepszenia lub wytworzenia nowych produktów, usług, systemów czy technologii. Powstaje dzięki kreatywności, czyli zdolności do generowania pomysłów oraz nowej wartości. Innowacja opiera się na wdrożeniu zmian, nowego rozwiązania i często zależy od otoczenia, w którym do tej innowacji ma dojść.
To, co ogranicza kreatywność oraz sam proces innowacji to zjawisko znane jako stałość, trwałość (ang. fixedness) – czyli uprzedzenie poznawcze, które ogranicza naszą zdolność postrzegania otaczającego nas świata inaczej niż to, do czego jesteśmy przyzwyczajeni. Istnieją co najmniej trzy typy stałości:
Jeśli jesteśmy w stanie wyobrazić sobie, że dany przedmiot wykonuje inną pracę, niż został do tego przeznaczony, wtedy generuje się kreatywne rozwiązania. Aby przełamać tą barierę myślenia warto robić te zadania: „Wymyśl 10 kreatywnych zastosowań danego przedmiotu np. zeszytu"
Przykłady przełamania ograniczenia funkcjonalnego to np.:
2) strukturalna (ang. structural fixedness) - utrudnia wyobrażenie sobie obiektów o innej strukturze niż ta, do której jesteśmy przyzwyczajeni (kształt, rozmiar, wygląd)
Przykład, który idealnie to ilustruje, to produkt o nazwie „statyw elastyczny”. Normalny statyw, jak można przeczytać w definicji „stały stabilizator służący do mocowania aparatu fotograficznego(..). zazwyczaj jest to trójnóg z symetrycznie rozkładanymi w trzy strony nogami, których obrys po rozłożeniu tworzy trójkąt równoboczny”.
Jednak ktoś pomyślał kreatywnie i zmienił strukturę statywu i teraz mamy „elastyczne nogi statywu pokryte gumowym antypoślizgowym tworzywem, co pozwala na zamocowanie statywu w niemal każdym miejscu i na każdej powierzchni”. Zniesienie ograniczenia, polegającego na tym, że statyw zawsze musi być symetryczny i rozkładany na 3 strony, spowodował wymyślenie nowego produktu.
3) relacyjna (ang. relational fixedness) – ten rodzaj sprawia, że bardzo trudno jest wyobrazić sobie, aby obiekt miał relacje lub zależność, której wcześniej nie było. Nasz umysł nie tworzy tych połączeń naturalnie, właśnie z powodu tego ograniczenia.
Ćwiczenia kreatywne typu „co łączy narty i gotowania”, mogło sprawić, że ktoś wymyślił rękawicę do pieczenia, bazując na rękawicach narciarskich, lub na odwrót 😉 Inne przykłady to np.
Trzy wymienione ograniczenia, czyli stałość funkcjonalna, trwałość strukturalna oraz stałość relacyjna powstrzymują naszą zdolność do generowania nowych możliwości i tworzenia nowej wartości.
Źródło: Artykuł na podstawie kursu: "Creative Thinking, Linkedin Learning"
Na początku warto zrozumieć prostą zależność, która świadczy o tym, że każdy z nas powinien korzystać kreatywności na co dzień. Przygotowałam planszę wizualną - daj proszę znać, czy jesteś w stanie odszyfrować poszczególne etapy. Już samo czytanie moich wpisów, może być dla Ciebie treningiem 😊
1. Nasz mózg przez cały dzień generuje jakieś pomysły (cały czas o czymś myślimy - np. co ugotujemy; jak zaplanujemy dzień; jaka trasa do domu będzie najlepsza; gdzie pojedziemy na wakacje; jak zarobić pieniądze
2. Nasze codzienne wybory, wynikają właśnie z tego co „wpadnie nam do głowy”. Tym samym pomysły, które generujemy na co dzień, kształtują różne obszary życia i to jaki pomysł zrealizujemy, wpływa na naszą rzeczywistość.
3. Sztuką jest umiejętność ulepszania tych codziennych pomysłów, czyli właśnie działanie w sposób kreatywny (tj. wykorzystując kreatywność) – czyli realizowanie pomysłów, które wpłynął np. na efektywność, zadowolenie, czy obniżenie stresu i to m.in. prowadzi do poprawienia jakości życia.
Według mnie jest to całkiem logiczne, czyli w skrócie : jeśli myślisz w sposób kreatywny, to Twoja jakość życia może się polepszyć.
Uważam, że moje myślenie kreatywne to fakt, że zdecydowałam się założyć bloga o kreatywności, po to aby lepiej przyswajać i przetwarzać informacje, które zdobywam. Mogłabym o tym czytać, słuchać i starać się to zapamiętać, ale wtedy jest myślenie standardowe (niekreatywne). A ja poszłam o krok dalej i stwierdzałam, że założę bloga, aby te informacje przekształcać w artykuły i dzielić się z innymi. To był mój pomysł, który jest dla mnie kreatywny, ponieważ sprawi, że będę trenować i uczyć się systematycznie, będę miała nowe hobby, nauczę się nowych umiejętności – czyli powołując się na założenia z planszy wizualnej, ten pomysł ulepszy moją jakość życia.
Oczywiście nie twierdzę, że jest innowacyjny pomysł, bo na pewno milion innych osób robi to samo i pewnie nawet lepiej, ale dla mnie było to wykorzystanie mojego myślenia kreatywnego. Dlaczego ?
Bo według autora kursu, myśl kreatywna spełnia 3 cechy. Jakie? Zaraz do tego dojdę, ale najpierw.
Jak wiemy, w naszym ciele zachodzi wiele procesów m.in trawienie, oddychanie, reakcja na bodźce itp. Kreatywne myślenie też jednym procesów, które zachodzi w naszej głowie. Tylko, że nasz mózg wytwarza wiele myśli, które nie są kreatywne i dlatego warto wiedzieć jaka jest różnica. Twórcza myśl spełnia trzy kryteria : jest nowa, użyteczna i zaskakująca.
Wróćmy do mojego pomysłu z blogiem o kreatywności. Jest dla mnie czymś nowym (nigdy tego nie robiłam). Jest użyteczny dla mnie i dla odbiorców, bo ja sama się uczę i wyniki tej nauki mogę zaprezentować innym. Jest zaskakujący, bo ten pomysł wydał mi się naprawdę fajny i po prostu mnie zaskoczył.
A jakie inne korzyści niesie ze sobą kreatywność, którą możemy rozwijać poprzez twórcze czynności?
Kreatywne działanie i dzielenie się swoimi pomysłami, jest według mnie aktem odwagi, ale jest również gotowością do poniesienie ryzyka. Ryzykiem jest to, że dany pomysł może nie spotkać się z akceptacją innych lub nawet nie ujrzy światła dziennego.
Dlatego bycie zaangażowanym w proces twórczy jest doskonałym narzędziem budującym zaufanie do samego siebie, ponieważ dzięki temu odkrywamy, że niepowodzenie jest naturalną częścią procesu i nie ma nic złego w porażce.
Kiedy widzimy porażkę jako coś, co da się przetrwać, i co może nam nawet pomóc w pracy, jest to uwalniające. Jesteśmy w stanie próbować ponownie, ryzykując niepowodzenie.
Nawet obecny okres kwarantanny pokazuje, że czasami musimy się mierzyć z wymagającymi sytuacjami. Dlatego kreatywność może być narzędziem do poradzenia sobie w trudnych czasach. Tym samym warto poświęcić czas na jej naukę, aby mieć możliwość generowania nowych rozwiązań i pomysłów na zawołanie.
Dodam, że potwierdzam w/w punkty dotyczące korzyści wynikające z kreatywności. Proces tworzenia tej strony (uważam to za proces kreatywny), wiązał się dla mnie ze wzlotami, upadkami, niepewnością i trudnościami (nawet nie zliczę, ile było tych frustrujących momentów :D), ale to działanie wiele mnie nauczyło i wiem, że jeśli kolejny raz będę realizować moje pomysły kreatywne to będę odczuwać mniej tych negatywnych emocji. Ale może o tym opowiem o tym w innym wpisie 😊
Chcę tylko pokazać na swoim przykładzie, że naprawdę warto próbować wchodzić w kreatywne procesy.
A jak jest u Was? Co myślicie o korzyściach z myślenia kreatywnego? Zgadzacie się z tym?
Wpis na podstawie informacji z kursu "Creative Thinking".